Bölümümüz akademisyenlerinden Prof. Dr. Coşkun Erüz, TRT Trabzon Radyo'nun "Hayatın İçinden" programına katılarak, deniz suyu sıcaklıklarındaki artışın deniz ekosistemindeki canlılar üzerindeki etkilerini derinlemesine ele aldı. Program, deniz bilimleri, çevre bilinci ve iklim değişikliği gibi kritik konuları gündeme getirdi ve bu alandaki farkındalığı artırmayı amaçladı.

Denizlerin Gezegenimizdeki Rolü

Prof. Dr. Erüz, denizlerin dünya üzerindeki rolünü ve önemini vurguladı. Dünya yüzeyinin yaklaşık üçte ikisini kaplayan okyanuslar, gezegenin iklim sistemini şekillendiren başlıca unsurlardan biridir. Okyanusların ısınması, atmosferdeki sıcaklıkları etkileyerek küresel iklimi karakterize eder. Okyanuslardaki sıcaklık değişimleri, yalnızca deniz ekosistemlerini değil, aynı zamanda tüm gezegenin iklim düzenini doğrudan etkiler. Okyanuslar, güneş ışığının büyük kısmını emerek atmosferdeki ısının bir kısmını depolar ve bu sayede dünyadaki iklim düzenini stabil tutar.

Deniz Suyu Sıcaklıklarındaki Artışın Etkileri

Prof. Dr. Erüz, deniz suyu sıcaklıklarındaki artışın, özellikle deniz canlılarının yaşam döngüsünü ve deniz ekosistemlerinin dengesini tehdit ettiğine dikkat çekti. Okyanuslardaki sıcaklık artışı, su buharlaşmasını artırarak atmosferdeki nem oranını yükseltir. Bu da yağış düzenlerini değiştirir, şiddetli yağışlar ve kuraklık gibi aşırı hava olaylarını tetikler. Karadeniz örneğinden yola çıkarak, bölgedeki sıcaklık artışlarının, henüz büyük sorunlara yol açmamış olmasına rağmen, uzun vadede deniz canlılarının bu değişimlere adapte olamayarak kaybolmalarına veya göç etmelerine neden olabileceği vurgulandı. Karadeniz’de 1-2 derecelik sıcaklık artışı, bu bölgede deniz ekosisteminin yapısını ve biyolojik çeşitliliği tehdit edebilir.

Denizler, Tatlı Sular ve Kirlilik Bağlantısı

Tatlı su kaynakları ve denizlerin kirliliği arasındaki ilişki de önemli bir konuydu. Prof. Dr. Erüz, tatlı su kaynaklarından denizlere karışan atıkların deniz ekosistemlerine zarar verdiğini ve bu kirleticilerin insan sağlığına nasıl geçebileceğini açıkladı. Özellikle tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan atıklar, nitratlar ve pestisitler denizlere ulaşarak ekosistemlerde toksik etkilere yol açmaktadır. Ayrıca, denizlerin hızla ısınması, okyanus akıntıları ve hava koşullarını değiştirerek gezegenin iklim sisteminde kalıcı değişiklikler yaratabilir.

Bölgesel ve Küresel Etkiler

Prof. Dr. Erüz, bölgesel hava durumlarının da deniz suyu sıcaklıklarıyla doğrudan ilişkili olduğunu belirtti. Örneğin, Karadeniz gibi kapalı denizlerdeki sıcaklık artışları, yerel iklimi ve hava durumunu etkilemektedir. Ancak, bu değişiklikler yalnızca yerel değil, küresel bir sorundur. Atmosferdeki küçük değişiklikler, okyanuslarda büyük değişimlere yol açarak tüm dünya iklimini etkileyebilir. Bu nedenle, küresel iklim değişikliği ve deniz suyu sıcaklıklarındaki artışa karşı alınacak önlemler, tüm dünya tarafından benimsenmelidir.

Sonuçlar ve Gelecek Perspektifi

Prof. Dr. Erüz, deniz suyu sıcaklıklarındaki artışın şu an için bazı deniz canlıları tarafından tolere edilebileceğini ancak ilerleyen yıllarda bu değişimlerin daha büyük sorunlara yol açabileceğini belirtti. Bu durum, ekosistemlerin bozulmasına ve deniz canlılarının dağılımlarının değişmesine neden olabilir. Bu nedenle, sürdürülebilir deniz yönetimi ve çevre koruma önlemleri, ekosistemlerin sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir.

Ayrıca, Prof. Dr. Erüz, iklim değişikliği ve deniz kirliliği ile mücadele için global düzeyde iş birliğinin önemine dikkat çekerek, toplumsal farkındalık ve eğitim çalışmalarının bu süreçte büyük rol oynayacağını ifade etti. Gelecekte deniz ekosistemlerinin korunabilmesi için bilimsel araştırmaların desteklenmesi ve küresel iş birliğine dayalı politikaların uygulanması gerektiği vurgulandı.

Yayını bu linkten ulaşabilirsiniz.