Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ), Avrupa Birliği (AB) destekli projeler aracılığıyla ortak sucul ekosistemlerin korunmasına ve sürdürülebilir kullanımına katkı sağlamaktadır. Özellikle Deniz Bilimleri Fakültesi bünyesinde yürütülen projeler; deniz ve tatlı su ekosistemlerinin izlenmesi, biyolojik çeşitliliğin korunması, kirlilik kontrolü ve sürdürülebilir balıkçılık uygulamalarının teşvik edilmesine odaklanmaktadır. Bu çalışmalar, hem bilimsel veri üretimine hem de sucul ekosistemlerin yerel ve ulusal düzeyde ortak yönetimine katkı sunmaktadır.
AB Interreg-NEXT Sınır Ötesi İş Birliği Programı (2021–2027) kapsamında desteklenen BlackNETs projesi 18 ay sürelidir (başlangıç: 27 Haziran 2024; bitiş: 26 Aralık 2025). Proje, Ecological Nongovernmental Organization Mare Nostrum (Romanya) yürütücülüğünde; Karadeniz Teknik Üniversitesi – Deniz Bilimleri Fakültesi (Türkiye), Institute of Oceanology – Bulgarian Academy of Sciences (Bulgaristan) ve LEPL Ilia State University (Gürcistan) ortaklığında yürütülmektedir. Projenin toplam bütçesi €410.994,23 olup, %10’u ortak ülkeler tarafından finanse edilmektedir. KTÜ’nün toplam bütçe payı €128.485,00’dur (%90 AB, %10 KTÜ). (BlackNETs hakkında daha fazla bilgi)
Proje, Karadeniz’deki terk edilmiş, kaybolmuş veya atılmış balıkçılık gereçlerinin (ALDFG) ekolojik ve sosyoekonomik etkilerini ele almaktadır. Deniz çöplerinin en tehlikeli türlerinden biri olan hayalet ağların kapsamı ve mevcut yönetim stratejileri değerlendirilerek, deniz habitatları, balıklar, deniz kuşları ve memeliler üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması amaçlanmaktadır.
IASON+ Projesi (BSB00174), Interreg-NEXT kapsamında desteklenmiş olup, daha önceki CBC-BSB IASON (BSB-1121) projesinin devamı niteliğindedir. 30 ay sürecek proje (başlangıç: 28 Haziran 2025; bitiş: 27 Aralık 2026), Romanya koordinatörlüğünde yürütülmekte olup ortak ülkeler arasında Danube Delta National Institute for Research and Development, Danube Delta Biosphere Reserve Authority (Romanya), Democritus University of Thrace – Research Funds (Yunanistan), KTÜ – Deniz Bilimleri Fakültesi (Türkiye), Institute of Marine Biology – NAS of Ukraine (Ukrayna) ve International Business and Economic Development Center (Gürcistan) yer almaktadır. Projenin toplam bütçesi €1.396.112,00 olup, %10’u ortak ülkeler tarafından finanse edilmektedir. KTÜ’nün bütçe payı €244.319,52’dir (%90 AB, %10 KTÜ). (IASON+ hakkında daha fazla bilgi)
IASON+ Projesi, Karadeniz Havzası’nda İstilacı Yabancı Türlerin (IAS), Ekosistem Hizmetleri (ES) üzerindeki etkisine odaklanmaktadır. Özellikle Tuna, Nestos, Kızılırmak, Çoruh ve Kolheti deltalarında IAS’nin oluşturduğu tehditler incelenmektedir. IAS, yerli türleri tehdit ederek ekosistem dengesini bozmakta; su arıtımı, taşkın kontrolü, kıyı koruması, balıkçılık ve turizm gibi ekosistem hizmetlerini olumsuz etkilemektedir. Projenin amacı, IAS yönetimini ve azaltımını geliştirerek ekosistem direncini artırmak ve delta bölgelerinde sürdürülebilir ekosistem hizmetlerini güvence altına almaktır.
LitOUTer Projesi, 2023 yılında tamamlanmış olup gençler ve çocuklar arasında deniz çöplerinin azaltılması ve Karadeniz ekosisteminin korunmasına yönelik farkındalığı artırmayı hedeflemiştir. Proje, toplumsal bilincin güçlenmesine ve sürdürülebilir deniz uygulamalarının teşvik edilmesine katkı sağlamıştır. (LitOUTer resmi web sitesi)
11 Eylül 2025
